اداره کل دامپزشکی استان گیلان

بر اساس برآوردهای سازمان خوار و بار و کشاورزی ملل متحد (FAO) بیش از 970 میلیون انسان در سراسر جهان دچار گرسنگی مزمن هستند.

غذا از جمله نیازهای بنیادی بشری و یک موضوع راهبردی است که تحت تاثیر عوامل بیرونی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فن آوری، بین المللی و اکوسیستم قراردارد. تامین غذا برای افراد یک جامعه را با مقوله «امنیت غذایی» تعریف می کنند.

امنیت غذایی هنگامی وجود دارد که همه مردم، در تمام زمانها به غذای کافی، سالم و مغذی، دسترسی فیزیکی و اقتصادی داشته باشند و غذای در دسترس، آنها را برای یک زندگی فعال و سالم مهیا سازد.

امنیت غذایی از معیارهای توسعه انسانی است و با توجه به نقش نیروی انسانی سالم در توسعه یک کشور و اهمیت تغذیه و غذای سالم در سلامت انسان، امنیت غذایی به عنوان محوری برای توسعه یک کشور و مقابله با تهدیدهای خارجی همیشه مطرح بوده است. در مسیر پیشرفت یک کشور، امنیت ملی و امنیت غذایی در ارتباطی دو سویه و تنگاتنگ با همدیگر می باشند. طبیعتاً یک جامعه گرسنه و نا ­­امن غذایی نمی­تواند از ارزش های خود دفاع کرده و تحت سلطه قرار گرفته و بدین جهت امنیت غذایی در پدافند غیر عامل از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد.

اگرچه امنیت غذایی از اهداف راهبردی و چشم انداز بیست ساله کشور است، در اسناد بالادستی، قانون اساسی (اصل 3 بند12) و نیز سند چشم انداز 1404 به برطرف نمودن هر نوع محرومیت در زمینه تغذیه و برخورداری از امنیت غذایی تاکید شده است.

برای بهبود امنیت غذایی می بایست اصلاح و بهینه سازی روش های کشاورزی، دامپروری، کاهش ضایعات قبل و بعد از استحصال محصولات کشاورزی، دامی شیلاتی، بکارگیری سیستم های نوین فرآوری، بسته بندی، توزیع و عرضه مواد غذایی و بکار گیری تکنولوژی های جدید نظیر بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی مدنظر قرار گیرد.

دامپزشکی نقش مهم و کلیدی، در نظارت بهداشتی بر حداقل دو گروه گوشت و لبنیات از پنج گروه مواد اصلی هرم غذایی روزانه را دارد.

برای درمان یا پیشگیری از بیماریهای مزمن و ناتوان کننده بدن، به مصرف دارو نیاز نیست. به اعتقاد پزشکان برای پیشگیری و حتی درمان بیماری ها نیز می توان از انواع مواد غذایی بهره برد. در مواد غذایی که روزانه مصرف می کنیم خاصیت های دارویی فراوانی وجود دارد که می­تواند در درمان و پیشگیری از بیماریها موثر باشد. اگرچه نمی توان غذا را به طور کامل جایگزین دارو کرد ولی غذاها می توانند سطح سلامت ما را بهبود بخشند و در پیشگیری از بیماریها نقش داشته باشند و در کنار دارو، روند درمان را سرعت بخشند.

تمام وظایف دامپزشکی به نحوی با سلامت غذا در ارتباط هستند، به زبان ساده می توان گفت از دام و طیور بیمار، فرآورده سالم و با کیفیت به دست نمی ­آید. دام سالم، غذای سالم، انسان سالم یکی از شعارهای محوری دامپزشکی است که به تامین سلامت غذا از طریق تامین سلامت دام اشاره دارد.

واکسیناسیون، پایش و مراقبت از بروز و شیوع بیماریها، آموزش بهره برداران، رعایت اصول بیوسکیوریتی، نظارت دقیق بر تردد دام و طیور زنده و تشخیص سریع بیماریها از طریق بررسی های آزمایشگاهی، نظارت بر مرحله استحصال، حمل و ­نقل و مراکز عرضه فرآوردهای خام دامی از جمله اقدامات و وظایف دامپزشکی در راستای تامین سلامت و امنیت غذایی است.